KARTA PRAW PACJENTA

(zbiór podstawowych unormowań prawnych)

I.                Prawa Pacjenta wynikające z bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji

1.       Każdy ma prawo do ochrony zdrowia – art.68 ust.1

2.       Każdy obywatel ma prawo do równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze  środków publicznych na warunkach i w zakresie określonych w obowiązującej ustawie – art.68 ust.2

II.               Prawa Pacjenta określone w Ustawie o Prawach Pacjenta i Rzecznika Praw Pacjenta z 2008 r (t,j, z 2020 r poz.849, z 2022 poz.64,974) 

Poniższe informacje zostały wybrane z ustawy o Prawach Pacjenta i Rzecznika Praw Pacjenta

Prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych;

1.       Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej.

2.        Pacjent ma prawo, w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia
odpowiednich świadczeń zdrowotnych, do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń

3.       Pacjent ma prawo do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia

4.       Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych w warunkach odpowiadających określonym w odrębnych przepisach wymaganiom fachowym i sanitarnych. Przy udzielaniu świadczeń  zdrowotnych osoby wykonujące zawód medyczny kierują się zasadami etyki zawodowej.

Prawo do informacji; . 

1.       Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia.

2.        Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, lub jego przedstawiciel ustawowy mają prawo do uzyskania od osoby wykonującej zawód medyczny przystępnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu, w zakresie udzielanych przez tę osobę świadczeń zdrowotnych oraz zgodnie z posiadanymi przez nią uprawnieniami.

3.       Pacjent lub jego ustawowy przedstawiciel mają prawo do wyrażenia zgody na udzielenie informacji wymienionych w ust. 2 innym osobom,

4.       Pacjent ma prawo żądać, aby osoba wykonująca zawód medyczny nie udzielała mu informacji, o której mowa w ust. 2.

5.       Po uzyskaniu informacji, o której mowa w ust. 2, pacjent ma prawo przedstawić osobie wykonującej zawód medyczny swoje zdanie w tym zakresie

6.       Pacjent ma prawo żądać, aby lekarz udzielił mu informacji w  pełnym zakresie.

7.       Pacjent małoletni, który nie ukończył 16 lat, ma prawo do uzyskania od
osoby wykonującej zawód medyczny informacji, o której mowa w ust. 2, w zakresie i formie potrzebnej do prawidłowego przebiegu procesu diagnostycznego lub terapeutycznego.

Prawo Pacjenta do wyrażenia zgody na udzielania świadczeń zdrowotnych

1.       Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych
świadczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody,

2.       Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, ma prawo do
wyrażenia zgody na przeprowadzenie badania lub udzielenie innych świadczeń zdrowotnych

3. Przedstawiciel ustawowy pacjenta małoletniego, całkowicie ubezwłasnowolnionego lub niezdolnego do świadomego wyrażenia zgody, ma prawo do wyrażenia zgody, o której mowa w ust. 1. W przypadku braku
przedstawiciela ustawowego prawo to, w odniesieniu do badania, może wykonać opiekun faktyczny

4.     Pacjent małoletni, który ukończył 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona albo
pacjent chory psychicznie lub upośledzony umysłowo, lecz dysponujący
dostatecznym rozeznaniem, ma prawo do wyrażenia sprzeciwu co do udzielenia świadczenia zdrowotnego, pomimo zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego. W takim przypadku wymagane jest zezwolenie sądu opiekuńczego.

5. Zgoda oraz sprzeciw, mogą być wyrażone ustnie albo przez takie zachowanie się osób wymienionych w tych przepisach, które w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje na wolę poddania się czynnościom proponowanym przez osobę wykonującą zawód medyczny albo brak takiej woli 

Prawo do poszanowania intymności i godności Pacjenta

1. Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych. Prawo do poszanowania godności obejmuje także prawo do umierania w spokoju i godności.

2.       Na życzenie pacjenta przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych może być obecna osoba bliska.

3. Osoba wykonująca zawód medyczny udzielająca świadczeń zdrowotnych pacjentowi może odmówić obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w przypadku istnienia prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjenta. Odmowę odnotowuje się w dokumentacji medycznej 

Prawo Pacjenta do dokumentacji medycznej

1.       Pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych.

2.       Dane zawarte w dokumentacji medycznej podlegają ochronie określonej
w niniejszej ustawie oraz w przepisach odrębnych

3.       Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych jest obowiązany prowadzić, przechowywać i udostępniać dokumentację medyczną w sposób określony w Ustawie

·        Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną również:

·        podmiotom udzielającym świadczeń zdrowotnych, jeżeli dokumentacja ta jest niezbędna do zapewnienia ciągłości świadczeń zdrowotnych;

·        ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, sądom, w tym sądom dyscyplinarnym, prokuraturom, lekarzom sądowym i rzecznikom odpowiedzialności zawodowej, w związku z prowadzonym postępowaniem;

·        uprawnionym na mocy odrębnych ustaw organom i instytucjom, jeżeli badanie zostało przeprowadzone na ich wniosek;

·        organom rentowym oraz zespołom do spraw orzekania o niepełnosprawności, w związku z prowadzonym przez nie postępowaniem;

·        podmiotom prowadzącym rejestry usług medycznych, w zakresie niezbędnym do prowadzenia rejestrów;

·        zakładom ubezpieczeń, za zgodą pacjenta;

·        komisjom lekarskim podległym ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, wojskowym komisjom lekarskim oraz komisjom lekarskim Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencji Wywiadu, podległym Szefom właściwych Agencji;osobom wykonującym zawód medyczny, w związku z prowadzeniem procedury oceniającej podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych na podstawie przepisów o akredytacji w ochronie zdrowia albo procedury 

Prawo Pacjenta do tajemnicy Informacji z nim związanych

1.       Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby
wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego

2.       W celu realizacji prawa, o którym mowa w art. 13, osoby
wykonujące zawód medyczny są obowiązane zachować w tajemnicy informacje związane z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia pacjenta.

3.       Przepisu ust. 1 nie stosuje się, w przypadku gdy:
1)tak stanowią przepisy odrębnych ustaw;
2) zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób;

3) pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy;
4) zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innym osobom wykonującym zawód medyczny, uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń

5) Osoby wykonujące zawód medyczny, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w ust. 2 pkt 1–3 i ust. 2a, są związane tajemnicą również po śmierci pacjenta, chyba że zgodę na ujawnienie tajemnicy wyrazi osoba bliska